Bu rehber, (Mülga) Denetim Hizmetleri Başkanlığının 18.12.2018 tarihli ve 10537 sayılı emri ile Teftiş
Kurulu Başkanlığının 18.01.2019 tarihli ve 762 sayılı emri ve eki Bakanlık Makamı Onay’ına istinaden
aşağıda isimleri yer alan Bakanlık Müfettişleri tarafından hazırlanmıştır. Mevzuat içeriği 04.04.2019 tarihi
itibariyle günceldir.
SUNUŞ
Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı olarak; denetimde etkinliği ve verimliliği artırmak ile
sağlık hizmetlerinin yürütülmesine katkı sağlamak amaçlarıyla risk esaslı denetim sistemi çalışmaları
başlatılmıştır. Bu kapsamda, Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı açısından önemli görülen ve hizmet
sunumunda aksaklıklara neden olabilecek riskli alanlardan mutemetlik işlemlerinin denetimine öncelik
verilmiştir.
Harcama yetkilisi ile muhasebe yetkilisi mutemetleri, başta 5018 sayılı Kamu Mali Kontrol ve
Yönetimi Kanunu, Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği, Muhasebe Yetkilisi
Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmelik olmak üzere diğer ikincil mevzuat kapsamında görev yapmaktadırlar. Bu anlamda, maaş
mutemetleri ile muhasebe yetkilisi mutemetleri görev yaptıkları kurumun gelir ve gider kalemlerine
doğrudan etki eden bir konumda yer almaktadır. Dolayısıyla bu rehberle; risk içeren mutemetlik
işlemlerinin etkin, verimli ve mevzuata uygun şekilde sunulmasına katkı sağlanması hedeflenmiştir.
Rehberin hazırlanmasında emeği geçen Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Talip BAHADIR,
Başmüfettiş Ali KESKİN, Müfettiş M. Koray KAYAOĞLU ile Müfettiş Alper MAKAR’a teşekkür eder,
rehberin kullanıcılar için faydalı olmasını dilerim.
Aydın SARI
Teftiş Kurulu Başkanı
İÇİNDEKİLER TABLOSU
SUNUŞ ………………………………………………………………………………………………………………………… I
İÇİNDEKİLER TABLOSU……………………………………………………………………..II
GİRİŞ ………………………………………………………………………………………………………………………… III
1.1. Maaş mutemetleri için görevlendirme yapılmış mıdır? ………………………………………………………. 1
1.2. Mutemedin manuel olarak giriş yapabildiği bilgiler doğru yansıtılmakta mıdır? …………………….. 1
1.3. Personele yapılan maaş, ek ödemeler ve öğrenci staj ücretlerine ait bordrolardaki bilgiler ile
bankaya elektronik posta adresi üzerinden gönderilen bilgiler örtüşmekte midir? ………………………… 2
1.4. Personele yersiz ve/veya fazla ek ödeme yapılıyor mu? ……………………………………………………… 2
1.5. Harcama birimlerince personele fazla ve yersiz ödenen tutarların geri alınması usulüne uygun
olarak yapılmakta mıdır?…………………………………………………………………………………………………………3
1.6. Nöbet ücreti ödemelerinde mevzuat hükümlerine uyuluyor mu?………………………………………… 3
1.7. Maaş, ek ödeme, harcırah, nöbet vb. ödemelerine ait ödeme emri belgeleri usulüne uygun
hazırlanmakta mıdır? ……………………………………………………………………………………………………………… 4
1.8. 4/B statüsünde çalışan personelden istirahat raporu alanlara SGK tarafından “Geçici İş
Göremezlik Ücreti” ödenenlerin maaşlarından bu tutarlar zamanında kesiliyor mu? ……………………… 4
1.9. Personele verilen geçici ve sürekli görev yolluklarına dair ödemeler mevzuata uygun olarak
yapılıyor mu? ………………………………………………………………………………………………………………………… 5
1.10 Kurumda staj yapan öğrencilere staj ücretleri usulüne uygun olarak ödenmekte midir? ………… 5
1.11 Harcama yetkilisi avansları usulüne uygun alınıp kapatılıyor mu? ………………………………………… 6
2. MUHASEBE YETKİLİSİ MUTEMETLİĞİ ………………………………………………………….. 7
2.1 Muhasebe Yetkilisi Mutemedi usulüne uygun olarak görevlendirilmiş midir? ……………………….. 7
2.2 Tahsil olunan tutarlara ilişkin alındılar usulüne uygun düzenlenmekte midir? ……………………….. 7
2.3 Ücretli sağlık hizmeti verilen hastalar adına mutemet alındısı düzenlenmiş midir? ………………… 8
2.4 Veznede tahsil edilen paralara ilişkin tanzim olunan ve muhtelif gerekçelerle iptal edilen
Muhasebe Yetkilisi Mutemedi Alındıları usulüne uygun iptal edilmiş midir? …………………………………. 8
2.5 Muhasebe Yetkilisi Mutemedi tarafından tahsil edilip iade edilmesi gereken tutarlar ilgili kişilere
usulüne uygun olarak iade edilmiş midir? ………………………………………………………………………………. …8
2.6 Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerince yapılan tahsilatlar süresinde ilgili muhasebe birimi veznesine
veya banka hesabına yatırılmakta mıdır? ………………………………………………………………………………….. 9
2.7 Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerince ilgili muhasebe biriminden alınan muhasebe yetkilisi
mutemedi alındı ciltleri sırasına göre kullanıldıktan sonra muhasebe birimine teslim edilmekte
midir?…………………………………………………………………………………………………………………………………10
2.8 Muhasebe yetkilisi mutemedi işlemlerinin görev mahallinde üst yöneticilerce kontrolü
yapılmışmıdır?……………………………………………………………………………………………………………………..10
GİRİŞ
Maaş mutemedi, personelin özlük haklarına ait ödemelere ilişkin belgeleri hazırlamak
ve bunlara ilişkin süreci yürütmek üzere, Muhasebe yetkilisi mutemedi ise ücrete tabi olan
işlemlerin tahsilatını yapmak üzere görevlendirilen personeldir.
Merkez teşkilatı personelinin maaş ve ek ödemeleri Merkez Saymanlık Müdürlüğü
üzerinden, taşra teşkilatı personelinin maaş ödemeleri ilgili Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü
veya Mal Müdürlüğü üzerinden ve ek ödemeleri ise İl Sağlık Müdürlüğü Muhasebe
Birimlerince gerçekleştirilmektedir. Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatına ait maaş
mutemetliği tahakkuk işlemleri kendileri tarafından yapılmaktadır.
Bakanlığımız merkez teşkilatı vezne işlemleri Merkez Saymanlık Müdürlüğü
üzerinden, taşra teşkilatı vezne işlemleri ise genel bütçe yönüyle Defterdarlık Muhasebe
Müdürlüğü ve döner sermaye yönüyle İl Sağlık Müdürlüğü Muhasebe birimleri üzerinden
gerçekleştirilmektedir. Mevcut yapıda İl Sağlık Müdürlüklerinde bulunan iki vezne biriminden
biri genel bütçe işlemleriyle ilgili çalışırken, diğeri ise döner sermaye işlemlerine ilişkin
çalışmaktadır. Ayrıca sağlık tesislerinde de ücretli işlemler (muayene, rapor vb.) için ayrıca
vezne bulunmaktadır.
Mutemetlik Denetim Rehberi, Maaş Mutemetliği ile Muhasebe Yetkilisi Mutemetliği
işlemlerine yönelik hazırlanmış olup, Maaş Mutemetliği başlığı altında 11 soru, Muhasebe
Yetkilisi Mutemetliği başlığı altında 8 soru bulunmaktadır. Rehberde yer alan soruların ayrıca
kısa açıklamaları ve dayanağı mevzuata yer verilmiştir.
Başta müfettişlerimiz olmak üzere diğer personelden gelecek katkı ve öneriler
doğrultusunda rehberimiz sürekli güncellenip geliştirilecektir.
1. MAAŞ MUTEMETLİĞİ
1.1. Maaş mutemetleri için görevlendirme yapılmış mıdır?
Dayanak: Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği Madde 8/ı
Açıklama: Harcama yetkilisi tarafından, söz konusu Yönetmelik ekinde yer alan Örnek No: 5 form
kullanılmak suretiyle usulüne uygun olarak mutemet görevlendirilmesinin yapılması gerekmektedir.
Yöntem: Mutemet görevlendirme yazıları kontrol edilmelidir.
1.2. Mutemedin manuel olarak giriş yapabildiği bilgiler doğru yansıtılmakta mıdır?
Dayanak:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 26, 43, 152,
202-213,
375 sayılı KHK Madde 1, 2, Ek Madde 9,
Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin
Karar,
5510 sayılı Kanun,
Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği Madde
16-21,
375 sayılı KHK 23. Md. Sürekli İşçi TİS Hükümleri(Ücret
ve Mali-Sosyal Haklar)
İşletme TİS Hükümleri(TÜHİS-T. Sağlık-İş)
Açıklama: Aylık maaş ve ek ödeme bordrosu düzenlenirken ek gösterge, özel hizmet tazminatı, yan
ödemeler, aile yardımı ödeneği, asgari geçim indirimi, dil tazminatı, ek ödeme oranları, aile hekimliği
ödemeleri (mobil ücret, özel sigorta, izlem bilgileri, nüfus bilgileri, ASM gider ödemeleri, laboratuvar
tutar aktarımı vb.) gibi bilgiler mutemetlerce girilebildiğinden bu bilgilerin doğru olması
gerekmektedir.
Bordroda Aylık Tutar, Ek Ödeme Tutarı, Ek Gösterge, Taban Aylık, Kıdem Aylık, Yan Ödeme, Em.
Kes. Karşılığı, Artış %100 (Devlet), Giriş %25 (Devlet), Gen. Sağ. Sig. Pir. (Devlet), Aile Yardımı,
Çocuk Yardımı, Özel Hizmet Tazminatı, Dil Tazminatı, Makam / Görev Tazminatı ve Ücret Tutarı
gibi gelir kalemleri yer alırken Gelir Vergisi, Damga Vergisi, Emekli Keseneği (Devlet), Emekli
Keseneği (Kişi), Artış %100 (Devlet + Kişi), Giriş %25 (Devlet + Kişi), Gen. Sağ. Sig. Pir. (Devlet),
Gen. Sağ. Sig. Pir. (Kişi) ve Bireysel Emeklilik gibi kesinti kalemleri yer almaktadır. Bu kalemlerin
güncellenmesi gerekmektedir.
Yöntem: Örneklem yoluyla seçilecek personele maaş ve ek ödeme bordrosu düzenlenirken özellikle
manuel olarak girişi yapılan parametrelerden; terfi (derece/kademe), kıdem yılı, intibak, öğrenim
durumu, dil tazminatı, ek gösterge, yan ödeme, yıl içinde 7 günü aşan tek hekim raporları ve ek ödeme
oranları gibi bilgilerin doğru girilip girilmediği ile bordroların gerçekleştirme görevlisine ekleriyle
birlikte sunulup sunulmadığı, (gerekirse KBS, EKOPS, ÇKYS “Ek Ödeme ve Nöbet Modülü”
bilgilerinin sistem üzerinden karşılaştırılması suretiyle) kontrol edilmelidir.
1.3. Personele yapılan maaş, ek ödemeler ve öğrenci staj ücretlerine ait bordrolardaki bilgiler
ile bankaya elektronik posta adresi üzerinden gönderilen bilgiler örtüşmekte midir?
Dayanak:
TKHK Mali Hizmetler KBY’nin 4.5.2015 tarihli ve
359 sayılı yazısı,
2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi
Açıklama: Bordro ile elektronik ortamda bankaya
gönderilen listeler uyumlu olmalıdır. Ayrıca banka hesabına
gönderilen paranın tamamı personelin maaş hesaplarına
aktarılmalıdır.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilecek personele yapılan ek ödemeler ve staj ücretlerine
(Performans, Nöbet, Mesai vb.) ait bordro ve banka listesi (mail ile gönderilen liste/text) ile
bankalardan temin edilecek ayrıntılı ödeme listelerindeki (personel isimlerinin ve yapılan ödemelerin
yer aldığı hesap ekstresi) personel ismi ve ödeme tutarı karşılaştırılmalıdır.
1.4. Personele yersiz ve/veya fazla ek ödeme yapılıyor mu?
Dayanak:
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Personeline Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik
Madde 5, 13,
TKHK’ye Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılması Hakkında
Yönetmelik Madde 5, Ek 5.
663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname Kapsamında Sağlık Bakanlığında Görev Yapan Sözleşmeli
Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönerge,
Sağlık Bakanlığının 06.06.2012 tarihli ve 2012/24 sayılı Genelgesi,
Sağlık Bakanlığının 30.04.2014 tarihli ve 2014/18 sayılı Genelgesi.
Açıklama: Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarında görev yapan personele ek ödeme yapılırken; ek
ödeme hakkı olmayan personele ek ödeme yapılmaması, ek ödemelerin doğru şekilde hesaplanması
ve ödeme işlemlerinin usulüne uygun şekilde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca; herhangi bir
sebeple görevden alınan, naklen/istifaen ayrılan, geçici görevli, aylıksız/doğum izinli olan ve askere
giden personelin ek ödeme hakları olmadığından bordrolara dâhil edilmemesi gerekmektedir.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilen döneme ait ek ödeme bordroları incelenerek; ek ödeme usul ve
esaslarına uyulup uyulmadığı, ek ödeme hakkı olmayan personele ödeme yapılıp yapılmadığı kontrol
edilmelidir. Bu kapsamda;
– İzinlerin doğru girilip girilmediği (aktif çalışılan gün sayısının doğru hesaplanıp hesaplanmadığı),
– Muaf gün sayısının aylık 5, yıllık 12 günü aşıp aşmadığı,
– Girişimsel işlem puanlarının performans inceleme komisyonu toplantısı sonrası oluşan net puanlar
ile bordrodaki puanın uyumlu olup olmadığı, doğru girilip girilmediği(doktor puanları), tavanı aşan
doktor puanlarında kesinti yapılıp yapılmadığı,
– Mahsuplaşma işleminin yapılıp yapılmadığı,
– Personele yapılan performans ödemelerinde ödül puanı işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı,
– Personele yapılan performans ödemelerinde ek puanların mevzuata uygun olup olmadığı,
– Özellikli birim katsayısı verilen personelin fiilen bu birimlerde çalışıp çalışmadığının, birimlerden
gelen liste ile bordrolara girilen verilerin karşılaştırılması suretiyle incelenmelidir.
1.5. Harcama birimlerince personele fazla ve yersiz ödenen tutarların geri alınması usulüne
uygun olarak yapılmakta mıdır?
Dayanak: Muhasebat Genel Müdürlüğünün 16 Sıra No’lu
Kişilerden Alacaklar Genel Tebliği
Açıklama: Personele fazla ve yersiz ödeme yapıldığının
anlaşılması halinde, haksız ödenen tutarların fark bordrosu
düzenlenerek kişi borcu açılması, ödemenin kaynağı genel
bütçe ise Maliye Bakanlığının ilgili birimine (Mal Müdürlüğü
ve Muhasebe Müdürlüğü), döner sermaye bütçesi ise ilgili
Döner Sermaye Saymanlığına/İl Sağlık Müdürlüğü Muhasebe
Birimine bildirilmesi ve kişi borcu açılan kişiye ödemesi
gereken tutar ve banka hesabının usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Yöntem: Denetim yapılan birimde örneklem usulüyle seçilecek kişi borcu dosyaları incelenerek; kişi
borçlarının yukarıda belirtilen usullere göre ilgili birime bildirim, kişilere tebliğ yapılıp yapılmadığı
incelenmelidir.
1.6. Nöbet ücreti ödemelerinde mevzuat hükümlerine uyuluyor mu?
Dayanak: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Ek Madde 33
Açıklama: Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı
merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında
normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade
edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir nöbet saati için
(nöbet süresi kesintisiz 6 saatten az olmamak üzere) kanunda gösterilen gösterge rakamlarının aylık
katsayısı ile çarpılması sonucu hesaplanacak tutarda nöbet ücreti ödenir. Bu ücret yoğun bakım, acil
servis ve 112 acil sağlık hizmetlerinde tutulan söz konusu nöbetler için yüzde elli oranında artırımlı
ödenir. Ancak ayda aile sağlığı ve toplum sağlığı merkezlerinde 60 saatten, diğer yerlerde ve hiçbir
şekilde 130 saatten fazlası için ödeme yapılmaz. Bu ücret damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve
kesintiye tabi tutulmaz.
İcap nöbeti tutan ve bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen
memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir icap nöbeti saati için, icap
nöbeti süresi kesintisiz 12 saatten az olmamak üzere, nöbet ücreti için belirlenen ücretin yüzde 40’ı
tutarında icap nöbet ücreti ödenir. Bu şekilde ücretlendirilebilecek toplam icap nöbeti süresi aylık 120
saati geçemez. Bu madde uyarınca yapılacak ödemeler, döner sermayesi bulunan kurumlarda döner
sermaye bütçesinden karşılanır.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilen döneme ait nöbet ödemeleri incelenerek; fiilen tutulan nöbetleri
gösteren listelerin karşılaştırılması yapılarak nöbet ödemelerinin mevzuata uygunluğu kontrol
edilmelidir. Bu bağlamda;
– Nöbet tutan hekimlerin adına nöbet tuttukları saatlerde polikliniklerinden işlem yapılıp
yapılmadığına bakılmalıdır.
– Personelin izinli olduğu tarihlerde nöbetçi olarak gözüküp gözükmediğine dikkat edilmelidir.
– Aynı personelin farklı nöbet türüne ait listelerde (hem icap hem acil ve/veya branş nöbeti vb.)
isminin bulunup bulunmadığına bakılmalıdır.
– Bordro ekindeki bordroya esas verilerin (nöbet çizelgeleri, aylık izinler, ayrılış-başlayış yazışmaları
vb.) ilgili birimler tarafından imzalı olarak liste halinde mutemetliğe sunulup sunulmadığına da
bakılmalıdır.
1.7. Maaş, ek ödeme, harcırah, nöbet vb. ödemelerine ait ödeme emri belgeleri usulüne uygun
hazırlanmakta mıdır?
Dayanak: Merkezî Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği Madde 5
Açıklama: Ödeme belgesi iki nüsha olarak Yönetmelikte belirtilen kanıtlayıcı belgelerle birlikte
muhasebe birimine verilir. Kanıtlayıcı belgeler ödeme belgesinin birinci nüshasına bağlanır, ödeme
belgesinin ikinci nüshası ise muhasebe biriminde saklanır.
Kanıtlayıcı belgeler, kamu harcamalarının belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak yapıldığına ve
gerçekleştirildiğine ilişkin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca düzenlenip onaylanan belgelerdir.
Kesin veya ön ödeme şeklinde yapılacak kamu harcamalarında ödeme belgesi olarak bağlanacak
kanıtlayıcı belgeler yönetmelikte ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
Yöntem: Örneklem yoluyla seçilecek ödemeye esas belgelerin dosyasında bulunup bulunmadığı
kontrol edilmelidir. Bu bağlamda;
– Bordroda yer alan kalemlerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, özellikle bazı personele fazla ödeme
yapmak amacıyla bordroya kişi alacağı şeklinde kanıtlayıcı evrakı olmayan yersiz kalemler eklenip
eklenmediği kontrol edilmelidir.
– Mevzuatta belirtilen kesintiler dışında özellikle mutemetlik ücreti gibi kesintilerin yapılıp
yapılmadığı irdelenmelidir.
– Kurumda muhafaza edilmekte olan sabit ve performansa dayalı ek ödeme bordrolarıyla ilgili
dosyada, elektronik ortamda bankaya gönderilen listelerin çıktıları bulunmalıdır.
1.8. 4/B statüsünde çalışan personelden istirahat raporu alanlara SGK tarafından “Geçici İş
Göremezlik Ücreti” ödenenlerin maaşlarından bu tutarlar zamanında kesiliyor mu?
Dayanak: Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı Madde 10
Açıklama: İstirahat raporu alan personelin maaşından SGK tarafından ödenen Geçici İş Göremezlik
tutarının düşülmesi gerekir.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilecek 4/B statüsündeki personelin istirahat raporu aldıkları
dönemdeki ücretleri incelenerek mükerrer ödeme yapılıp yapılmadığı kontrol edilmelidir.
1.9.Personele verilen geçici ve sürekli görev yolluklarına dair ödemeler mevzuata uygun olarak
yapılıyor mu?
Dayanak: 6245 sayılı Harcırah Kanunu
Açıklama: Personele ödenen geçici ve sürekli görev yollukları
mevzuata uygun düzenlenmelidir. Geçici ve sürekli olarak
görevlendirilen personelin yolluklarında (hem geçici görevli
olduğu kurum hem de kadrosunun bulunduğu kurum
tarafından ödenmesi gibi) mükerrerlik olmamalıdır. Sürekli
görev yolluğunda personelin fiilen ikametgâhından ayrılıp
ayrılmadığı hususu ile gündelik, taşıt ücreti, yer değiştirme
gideri ve değişken unsura (km mesafesi) ait hesaplama ve
ödemeler mevzuata uygun olmalıdır.
Yöntem: Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü ile Kurumlar Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü/İl
Sağlık Muhasebe Biriminden temin edilecek Yardımcı Defter (740.99.01 nolu hesap) dökümlerinden
de yararlanılarak örneklem olarak seçilen kişilere ait geçici görevlendirmelerde yapılan ödemelerde,
bankaya gönderilen listeler ile kişilere yapılan ödemeler karşılaştırılarak uyumlu olup olmadığı
kontrol edilmelidir. Bu kapsamda;
– Geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilen personele ödenen
gündeliklerde 1/3, 2/3 ve tam gündelik durumuna uygun hesaplama yapılıp yapılmadığı,
– İkametgâhı ve görev yeri farklı olan kişilerde ikametgâhının bulunduğu yere yapılan geçici
görevlendirmelerde harcırah ödenip ödenmediği,
– Geçici bir görev ile başka bir yere gönderilenlere, görev mahalline varış tarihinden itibaren verilen
gündelikler, yurtiçinde bir yıllık dönem zarfında aynı yerde, aynı iş için ve aynı şahsa 180 günden
fazla verilip verilmediği, ilk 90 gün için tam, takip eden 90 gün için 2/3 oranında ödenip
ödenmediği,
– Sürekli görev yollukları hesabında dikkate alınan km rakamlarının doğrulunun Karayolları Genel
Müdürlüğü il-ilçe arası mesafe verileri üzerinden kontrol edilmesi,
– Süreli görevlendirmelerde; bildirim ekine konulan uçak bileti, konaklama faturası, feribot bileti
vb. belgelerde görev merkezine erken döndüğü tespit edilen personelin bulunup bulunmadığı,
– Yolluk bildirimi ve ekinde yer alan belgelerde tahrifat yapılıp yapılmadığı,
– Görevlendirme yazılarında bulunan tarih ve sayılar ile EBYS kayıtları/manuel kayıtlar
karşılaştırılarak görevlendirme yazısının doğru olup olmadığı,
irdelenmelidir.
1.10 Kurumda staj yapan öğrencilere staj ücretleri usulüne uygun olarak ödenmekte midir?
Dayanak:
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu Madde 25,
S.H.G.M’nin 10.10.2016 tarihli ve 534 sayılı Genel Yazısı.
Açıklama: Aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı
eğitime devam eden öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar,
düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. Ancak işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile
mesleki ve teknik öğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari
ücretin net tutarının; yirmi ve üzerinde personel çalıştıran iş yerlerinde yüzde otuzundan, yirmiden az
personel çalıştıran işyerlerinde yüzde on beşinden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin
yüzde otuzundan aşağı ücret ödenemez.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilecek döneme ait stajyer öğrenci bordroları açıklamada belirtilen
hususlara göre incelenmelidir.
1.11 Harcama yetkilisi avansları usulüne uygun alınıp kapatılıyor mu?
Dayanak:
Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Madde 11,
Muhasebat Genel Müdürlüğünün Ön Ödeme Usul ve Esasları konulu 55 sayılı Tebliğ Madde 7.
Açıklama: Mutemedin ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin işlemlerin kanıtlayıcı belgeleri
bulunmalıdır.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilecek avans ve kredilere ilişkin belgeler incelenerek ve Defterdarlık
Muhasebe Müdürlüğü ile Kurumlar Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü/İl Sağlık Muhasebe
Biriminden Yardımcı Defter (195.01 ve 195.02) numaralı hesaplar dökümleri temin edilerek
mutemetlerin avanslarda bir ay, kredilerde ise üç ay içinde kanıtlayıcı belgeleri muhasebe yetkilisine
vererek ve artan tutarı iade ederek hesapları kapatıp kapatmadığı kontrol edilmelidir.
2. MUHASEBE YETKİLİSİ MUTEMETLİĞİ
2.1 Muhasebe Yetkilisi Mutemedi usulüne uygun olarak görevlendirilmiş midir?
Dayanak:
Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik Madde 5,
Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 2011/6 sayılı Genelgesi.
Açıklama: Muhasebe yetkilisi mutemedi olarak seçilen görevlinin adı, soyadı, görev yeri, unvanı ve
imza örneği ile görev ve yetkileri ilk görevlendirmede muhasebe yetkilisine yazılı olarak bildirilir.
Yine mesai sonrası ve resmi tatil günlerinde yapılacak tahsilatlar için ise idari nöbetçi memurlara
muhasebe yetkilisi mutemedi görevlendirmesi yapılacaktır.
Yöntem: Veznede çalışan muhasebe yetkilisi mutemetlerinin görevlendirme yazıları kontrol
edilmelidir.
2.2 Tahsil olunan tutarlara ilişkin alındılar usulüne uygun düzenlenmekte midir?
Dayanak:
Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri,
Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik Madde 14, 15,
(Mülga) Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun
25/09/2014 tarihli ve 542 sayılı Genel Yazısı
Açıklama: Alındılarda; alındı sıra numarası, para veya
değerin yatırıldığı/adına tahsilat yapıldığı muhasebe biriminin
adı, para veya değeri teslim edenin (banka kredi kartı ile
yapılan tahsilatta kart sahibinin) adı, soyadı, unvanı, T.C. kimlik veya vergi kimlik numarası, para
veya değerin alındığı tarih, ne için alındığı ve tutarı, alınan değerin cinsi, miktarı, ayarı ve belirtilmesi
zorunlu olan diğer özellikleri gösterilir ve alındı, para veya değeri teslim alan muhasebe yetkilisi
mutemedi tarafından adı, soyadı yazılarak imzalanır.
Alındılar, Bakanlıkça verilen özel izinler dışında; veznece yapılan tahsilat ve teslim almalarda en az
iki, vezne dışında yapılan tahsilat ve teslim almalarda üç nüsha olarak düzenlenir. Birinci nüshası
para veya değeri teslim edene verilir. Üç nüsha düzenlenen alındıların ikinci nüshası dairesine verilir.
Bilgisayar ortamında düzenlenen alındıların muhasebe birimi veznesinde veya muhasebe yetkilisi
mutemedinde kalması gereken nüshasının elektronik ortamda muhafaza edildiği durumlarda sayım
ve kontroller, bilgisayardan alınacak alındıların dökümünü gösteren listelere dayanılarak yapılır,
denetim ve kontrole ilişkin gerekli açıklamalar bu liste üzerine yazılarak imzalanır.
Ayrıca, Muhasebe yetkilisi mutemedine veya bir başka kullanıcıya, bilgisayar ortamında düzenlenen
alındılar üzerinde düzeltme, değiştirme vb. yetkilerin verilmemesi, daha önce verilmiş olan yetkilerin
iptal edilmesi, hatalı basılan alındıların tüm nüshalarına iptal kaydı düşülerek sistem üzerinden de
iptal kaydı yapılması ve bu durumun aynı gün içerisinde ilgili yetkililerinin de imzası bulunması
kaydıyla tutanak altına alınması gerekmektedir.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilen alındı nüshaları veya listeler birbirleriyle ve/veya kasa defteriyle
karşılaştırılmalıdır.
2.3 Ücretli sağlık hizmeti verilen hastalar adına mutemet alındısı düzenlenmiş midir?
Dayanak: Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma
Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Madde 14
Açıklama: Sosyal güvencesi olmayan, primleri yatmamış veya çeşitli sağlık raporları için müracaat
eden hastalar muayene işlemleri için vezneye yönlendirilerek ödedikleri tutara ilişkin mutemet
alındısı düzenlenir.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilen ücretli hastaların veya sağlık raporu için başvuran hastaların
hizmet dökümü ve diğer kayıtlar ile mutemet alındıları karşılaştırılarak alınması gereken ücret ile
tahsil edilen ücret kontrol edilmelidir.
2.4 Veznede tahsil edilen paralara ilişkin tanzim olunan ve muhtelif gerekçelerle iptal edilen
Muhasebe Yetkilisi Mutemedi Alındıları usulüne uygun iptal edilmiş midir?
Dayanak: Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği Madde 592
Açıklama: Seri ve sıra numarası taşıyan alındı, çek ve benzeri belgelerden hatalı düzenlenme
nedeniyle iptal edilmesi gerekenler; sol alt köşeden sağ üst köşeye doğru çizilen iki paralel çizgi
arasına “İptal” ibaresi yazılmak suretiyle iptal edilir. Vezne dışında düzenlenen muhasebe yetkilisi
mutemedi alındıları ise muhasebe yetkilisi mutemedi ile birim yetkilisi tarafından imzalanır. İptal
edilen tüm nüshalar dip koçanına iliştirilmek suretiyle muhafaza edilerek saklanır.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilen iptal edilmiş mutemet alındılarının kayıtlara uygunluğu kontrol
edilmeli, iptal gerekçesi ve muhataplarının imzalarının olup olmadığına bakılmalıdır. Ayrıca iptal
edilen alındı nüshalarından birincisinin dip koçan cildinde yer alıp yer almadığı kontrol edilmelidir.
2.5 Muhasebe Yetkilisi Mutemedi tarafından tahsil edilip iade edilmesi gereken tutarlar ilgili
kişilere usulüne uygun olarak iade edilmiş midir?
Dayanak: Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği Madde 67/ğ-1-5
Açıklama: Her birimde Mutemetlikler Tahsilat ve Ödemeler Defteri bir muhasebe yetkilisi mutemedi
tarafından tutulacak olup, depozito veya tedavi (güvence) bedeli gibi tahsil edilen paralardan iade
işlemi, sadece bu defteri tutan muhasebe yetkilisi mutemedi tarafından yapılır. Ancak, iade yetkisi
verilen muhasebe yetkilisi mutemetlerince yapılan tahsilatlardan tahsil edildiği ay içinde iade
edilmeyen depozito veya tedavi (güvence) bedelleri ilgili muhasebe birimlerince iade edilir.
Yöntem: Mutemetlikler Tahsilat ve Ödemeler Defterine bakılarak örneklem usulüyle seçilen iade
işlemleriyle ilgili olarak; yazılı veya elektronik ortamdaki mutemet alındısında yer alan bilgiler
doğrultusunda ilgililerin hizmet alıp almadıkları HBYS Hizmet Detay Belgesinden kontrol edilmeli,
hizmet almayan hastaların paralarının tam olarak iade edilip edilmediği veya hizmet alınmasına
rağmen hizmet alınmadığı gerekçesiyle alındıların iptal edilip edilmediği sorgulanmalıdır.
2.6 Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerince yapılan tahsilatlar süresinde ilgili muhasebe birimi
veznesine veya banka hesabına yatırılmakta mıdır?
Dayanak:
Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik Madde 7,
Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği Madde 67/g-3,
Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 62) (Ek: Tablo 1 Parasal
Sınırlar ve Oranlar),
KHB’lerde Muhasebe Birimlerini Kurulması ve Muhasebe Hizmetlerini Yürütülmesine İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge Madde 17/3,
Sağlık Bakanlığında Döner Sermaye Muhasebe Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Yönerge
Madde 21/2.
Açıklama: Sağlık kurum ve kuruluşlarında görevlendirilen muhasebe yetkilisi mutemedi kasa
mevcudunu en geç Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve
Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin yedinci maddesinde belirlenen sürede ve Parasal
Sınırlar ve Oranlar Hakkında Genel Tebliğ hükümlerinde belirtilen tutarı aşması halinde bankaya
yatırır.
Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerince tahsil edilen tutarların süresi içerisinde ilgili muhasebe biriminin
veznesine veya banka hesabına yatırılması zorunludur. Muhasebe yetkilisi mutemetlerince yapılan
tahsilat tutarı, miktarına bakılmaksızın her onbeş günde bir ve her hâlükârda malî yılın son iş gününde
muhasebe birimi veznesine veya banka hesabına yatırılır.
Tahsilat tutarının Bakanlıkça belirlenen miktarın dört katına ulaşması hâlinde paranın, onbeş günlük
süre beklenmeksizin, tahsilatın yapıldığı günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar muhasebe
birimi veznesine veya banka hesabına yatırılması zorunludur.
Ancak, banka şubesi bulunmayan ilçe, belde ve köylerde muhasebe yetkilisi mutemetlerince tahsil
edilen paralar, miktara bakılmaksızın, en geç izleyen ayın üçüncü günü akşamına kadar yatırılır.
Muhasebe birimi hizmet binası dışında veya muhasebe biriminin bulunduğu yerin belediye hudutları
dışında görevlendirilen muhasebe yetkilisi mutemetleri tarafından yapılan tahsilatın, özel
mevzuatında aksine bir hüküm bulunmadığı sürece, miktarı ne olursa olsun en çok yedi, değerli kağıt
satış hasılatının ise en çok onbeş günde bir ve her halde mali yılın son iş gününde muhasebe biriminin
veznesine veya banka hesabına yatırılması zorunludur.
Yöntem: Muhasebe Yetkilisi Mutemedinin çalıştığı kurumun tabi olduğu süreye göre tahsilatlarının
süresinde saymanlık banka hesabına veya veznesine yatırıp yatırmadığı örneklem usulüyle kontrol
edilmelidir.
2.7 Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerince ilgili muhasebe biriminden alınan muhasebe yetkilisi
mutemedi alındı ciltleri sırasına göre kullanıldıktan sonra muhasebe birimine teslim
edilmekte midir?
Dayanak: Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe
Yönetmeliği Madde 67/a, g-1
Açıklama: Muhasebe yetkilisi mutemetlerine paranın yatırılacağı
muhasebe birimi tarafından kullanılanlar geri alınmak suretiyle
yenisi verilmek üzere, muhasebe yetkilisi mutemedi alındısı cildi
verilir. Muhasebe yetkilisi adına tahsilat yapmaya yetkili
mutemetlerce yapılan tahsilat ve teslim alınan değerler için
“Muhasebe Yetkilisi Mutemedi Alındısı” (Örnek:10) kullanılır.
Alındı üç nüsha olup, birisi dip koçanda kalmak üzere bir nüshası parayı teslim edene, bir nüshası da
alındıyı düzenleyen yetkilinin bağlı bulunduğu birime verilir. Alındı ciltleri seri numaraları
belirtilerek imza karşılığı mutemede teslim edilmelidir.
Yöntem: Örneklem usulüyle seçilen muhasebe yetkilisi mutemedi alındısı ciltlerinin seri numaraları
belirtilerek imza karşılığı mutemede teslim edilip edilmediği, sırayla kullanılıp kullanılmadığı ve
kullanılan ciltlerin sırasına göre Muhasebe Birimine teslim edilip edilmediği sorgulanmalı, teslim
edilmeyenlerin akıbeti kontrol edilmelidir.
2.8 Muhasebe yetkilisi mutemedi işlemlerinin görev mahallinde üst yöneticilerce kontrolü
yapılmış mıdır?
Dayanak: Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma
Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Madde 13
Açıklama: Muhasebe yetkilileri, muhasebe biriminin bulunduğu yer dışında görev yapan
mutemetlerin işlemlerinin kontrolünü, mutemetlerin görev yaptıkları yerde bulunan ve adına tahsilat
yapılan ilgili kamu idaresinden isteyebilir. Bu durumda, ilgili kamu idaresinin o mahaldeki üst
yöneticisi veya görevlendireceği kişi, muhasebe yetkilisinin talebine ilişkin yazıyı veya kendisine bu
amaçla verilen görev yazısını mutemede gösterip, üzerindeki para ve parayla ifade edilen değerleri
ibraz etmesini ister. İbraz edilen para ve değerler sayıldıktan sonra, en son kullanılan alındının
muhasebe yetkilisi mutemedinde kalan nüshasının arkasına ve muhasebe yetkilisi mutemedi kasa
defteri ile diğer yardımcı defterlere kontrole ilişkin gerekli açıklamalar yazılarak ad, soyad ve tarih
belirtilmek suretiyle mutemetle birlikte imzalanır. Sonuç ilgili muhasebe yetkilisine bildirilir.
Yöntem: Denetim yapılan vezne birimiyle ilgili Muhasebe Yetkilisi tarafından herhangi bir kontrol
istemi yapılmışsa, istemde belirtilen hususlarla ilgili mutemedin görev yaptığı kurumca gerekli işlem
yapılıp yapılmadığı sorgulanmalıdır.
MUTEMETLİK DENETİM REHBERİ PDF DOSYA OLARAK İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN
Maaş ve Döner Sermaye Ek Ödeme Bilgilendirme Platformu face grubuna katılmak için tıklayınız
İLETİŞİM:
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI
TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI
Üniversiteler Mah. 6001. Cad. No:9 6. Kat Bilkent
Çankaya/ANKARA
Tel: 0 (312) 471 7350
0 (312) 471 7351